Изборот на овие книги се базира на нивната способност да обработуваат историски мотиви и теми кои нѐ привлекуваат. Одлуката да ги одбереме потекнува од желбата да се потопиме во минатото преку стилот на авторите и начинот на кој тие ги прикажуваат историските настани. Ние не се водиме од стручни критериуми, туку од стремежот да уживаме во читањето и да ги прошираме нашите хоризонти. Читањето на овие дела не само што ни овозможува да ги разбереме историските случувања, туку и да се поврземе со нив на емоционален и интелектуален начин.

1. „Пиреј“ – Петре М. Андреевски

„Пиреј“ е едно од најзначајните дела во македонската литература. Овој роман ја раскажува судбината на македонскиот народ низ животот на Илија и Елена, кои поминуваат низ искушенијата на Балканските војни и Првата светска војна. Андреевски мајсторски ја доловува болката, истрајноста и борбата на обичниот човек.

2. „Црно семе“ – Ташко Георгиевски

Овој роман е инспириран од вистинските настани поврзани со македонските затвореници во логорите на Голи Оток. Георгиевски со реалистичен и потресен стил ја прикажува репресијата и страдањето на македонските интелектуалци, нудејќи моќна критика на тоталитарните режими.

3. „Бели мугри“ – Кочо Рацин

„Бели мугри“ е збирка поезија која се смета за едно од основоположничките дела на македонската современа литература. Преку своите стихови, Рацин ја опишува судбината на македонскиот работник и селанец, нивната борба за подобар живот и социјална правда.

4. „Солунските атентатори“ – Владимир Костов

Овој историски роман нуди детален приказ на Солунските атентатори – група македонски револуционери кои се жртвувале за слободата на Македонија. Делото е исполнето со напнатост, историски факти и длабоко анализирање на националниот идентитет.

5. „Крпен живот“ – Стале Попов

Стале Попов во својот роман „Крпен живот“ го доловува животот на македонското село и борбата на обичниот човек во суровите општествени услови. Делото ја прикажува судбината на селанецот Марко, кој се обидува да најде подобар живот, но постојано се соочува со неправдите на системот.